Hulp voor naasten
Omgaan met iemand met een verslaving is niet eenvoudig. Als naaste heb je soms het gevoel in een doolhof te zijn beland. Hoe vind je voor jezelf hulp en steun?
Partners van
Vind je het moeilijk om voor jezelf op te komen in je relatie met iemand met een verslaving? Heb je soms het idee dat je er alleen voor staat?
Tactus kan je advies en informatie geven. We kunnen je in contact brengen met andere partners. Ook is er speciaal hulpaanbod via Intact Herstel en Zelfhulp voor naasten. We kunnen je leren je partner/familielid te ondersteunen zonder jezelf te verliezen.
Kinderen van
Als één of beide van je ouders een verslaving heeft, komt er veel op jouw schouders terecht. Maar je hoeft er écht niet alleen voor te staan.
Tactus kan je in contact brengen met andere jongeren van ouders met verslavingsproblemen. We kunnen een luisterend oor bieden. We kunnen ondersteunen bij het opbouwen van een sterk sociaal netwerk en het ontwikkelen van sociale vaardigheden die je helpen zelfstandig verder te gaan.
Veelgestelde vragen
Verslaving is van alle tijden. Alcoholisme, drugs- en seksverslaving bestaan al zo’n beetje sinds mensenheugenis, maar ook relatief nieuwe vormen van verslaving zoals obsessief gamen en internetten zorgen voor grote problemen.
Maar eigenlijk komen alle vormen van verslaving op hetzelfde neer: een toestand waarin een persoon fysiek en/of mentaal afhankelijk is van een gewoonte of een stof. Het zorgt voor steeds kortere perioden van gelukzaligheid die de persoon met de verslaving in een steeds dieper dal brengen.
In het filmpje Nuggets op Youtube wordt getracht de werking van een verslaving op een simpele, maar toch confronterende wijze te illustreren.
In de hoofdrol zien we een kiwi-vogel met een voorliefde voor magische goudklompjes die hem naar hogere sferen doen stijgen. Deze klompjes worden meer en meer een obsessie, en het gelukzalige gevoel wordt korter en korter. Uiteindelijk wordt de wereld om de kiwi heen steeds grauwer, en vindt hij zichzelf aan het einde van het filmpje alleen in het donker…
Omgaan met iemand met een verslaving is niet eenvoudig; zeker niet die zelf vindt dat er niets aan de hand is. Wat kun je doen?
Informeer jezelf over de desbetreffende verslaving. Stel jezelf op de hoogte van de feiten. Lees er zoveel mogelijk over en praat erover met deskundigen. Schat het verslavingsprobleem op zijn waarde, maak het niet groter of kleiner dan het is.
Geef degene die een verslaving heeft niet de schuld van zijn/haar toestand. Geef ook niet jezelf de schuld. Concentreer je eigen gezondheid en zorg dat je zelf op de been blijft. Als iemand stappen zet om zijn/haar verslaving aan te pakken dan is dit aan te moedigen.
Ga zelf weer gewoon leven. Als iemand met een verslaving zo centraal komt te staan in de relatie kan het zijn anderen in het gezin in zijn/haar schaduw gaat leven. Dit kun je bereiken door bijvoorbeeld oude vriendschappen weer op te nemen, aandacht te besteden aan hobby’s, sociaal weer actiever te worden. Als je positieve wendingen in je eigen leven weet te bewerkstelligen dan voel je jezelf beter
Maak je geloofwaardig, uit geen loze dreigementen. Zeg eerlijk wat je vindt, en doe wat je zegt. Als je consequenties trekt uit het gedrag , hou je daar dan ook aan vast.
Zoek ondersteuning bij bijvoorbeeld mensen die weten wat je doormaakt. Kijk in je omgeving naar naastenondersteuning of maak kennis met een zelfhulpgroep.
Dit lijstje is natuurlijk erg zwart-wit en geeft uiteraard niet in alle gevallen antwoord. Iedere situatie is immers uniek. We hopen deze adviezen je kunnen helpen bij het maken van je keuzes.
Wel doen
- Zet jezelf centraal; laat niet alle aandacht gaan naar diegene die een verslaving heeft.
- Zoek ondersteuning in je omgeving, praat erover met bijvoorbeeld lotgenoten.
- Zoek voor jezelf rust en ontspanning.
- Vertrouw op je eigen oordeel, laat je niks wijsmaken.
- Probeer te relativeren (met humor).
- Wees duidelijk in wat je wilt, wat je van de ander verwacht. Dus, geef je grenzen aan.
- Praat dingen uit als hij of zij nuchter is.
- Ga iets voor jezelf doen als je partner onder invloed is. Ga hem of haar dan niet verzorgen.
- Geef complimenten over de dingen die hij of zij goed doet. Neem verantwoordelijkheid voor jezelf en ander gezinsleden.
- Behandel diegene met een verslaving zoals je zelf behandeld zou willen worden, als een volwassene.
Niet doen
- Jezelf de schuld geven van zijn of haar verslaving.
- Controleren, bijv. strepen op de fles zetten, hem volgen. Dit kost veel tijd en energie en zal op den duur niet werken.
- Verzorgen, bemoederen of zeuren; dit werkt soms zelfs averechts.
- Omwille van de lieve vrede niets meer zeggen.
- Meegaan in het liegen of smoesjes verzinnen.
- Krenken of vernederen.
- Aandacht schenken aan de ontwenningsverschijnselen.
- Meegaan in het gebruik of gedrag; drink, bijvoorbeeld, niet mee.
- Meewerken aan het gebruik, ook niet financieel zoals drank of drugs kopen of geld lenen.
- In discussie gaan als hij of zij onder invloed is.
- Emoties opkroppen.
- Zijn of haar verantwoordelijkheden overnemen.
- Meerijden met iemand die onder invloed is.
Familievertrouwenspersoon
Heeft jouw partner, kind, ouder of andere naaste psychiatrische en/of verslavingsproblemen? Dan kun je als naaste misschien wel ondersteuning gebruiken van een familievertrouwenspersoon.
Intact
Intact organiseert zelfhulpgroepen en heeft een aanbod van herstelcursussen voor mensen die met hun herstel aan de slag willen en echte veranderingen willen in hun leven.
Better off alone?
In deze film worden psychiater Joanneke van der Nagel en familie-ervaringsdeskundige Sylvie Spoelstra, beide van Tactus, geïnterviewd over naasten van mensen met een verslaving. Het gaat over waar naasten tegenaan lopen.
“Naasten kunnen ook terugvallen”
Familie-ervaringsdeskundige Sylvie Spoelstra hield een TED-talk over haar ervaringen met haar dochter, die een verslaving heeft gehad. Vanuit haar ervaringsdeskundigheid ondersteunt ze andere naasten.